(Bài viết đăng trên Tuổi Trẻ Cuối Tuần 13-11-2015)

Chuyện xưa kể lại, người ta vốn rất tin vào tiên và thánh, và rất đôi khi, những người thật sự có tâm trong sáng và tấm lòng thánh thiện sẽ có cơ may được gặp tiên thánh hiển linh. Những người này sau kể lại, từ đó người ta mới phác hoạ ra hình ảnh tiên thánh mà thờ cúng. Tương truyền, mỗi khi hiển linh, những ông thánh, cô tiên này đều có một vòng hào quang rất lớn bao xung quanh mình. Nhưng cũng vì cái ánh sáng chói loá của vòng hào quang này mà ngay cả những người may mắn được gặp cũng chẳng thể nhìn rõ dung nhan của những vị tiên thánh này. Thôi thì người ta mặc định luôn, đã là tiên là thánh thì phải đẹp, rất đẹp, đẹp khác biệt luôn so với người thường. Cũng từ đó, người ta có thói quen thần thành hoá vẻ đẹp của tiên thánh. Dù vẫn chẳng có ai chứng thực được những vẻ đẹp thần thánh đó. Người ta gọi đó là hiệu ứng Vòng Hào quang.

Năm 2015 người ta lại có một câu chuyện khác để kể. Đó là chuyện về cô ca sĩ tròn trịa đến từ Anh quốc có giọng ca ấm, khàn và đầy tâm trạng chuyên hát những ca khúc thất tình khiến người nghe muốn rơi lệ – Adele. Sau hơn 3 năm biến mất khỏi thị trường âm nhạc để lo cho hạnh phúc riêng của mình với một người chồng và một đứa con mới sinh, Adele cuối cùng cũng quay trở lại và cô mất không đến một tuần để phá vỡ hàng loạt những kỉ lục âm nhạc một cách ngoạn mục. Ra mắt ngày 23 tháng 10, Hello, single mới của Adele, xuất hiện tại vị trí số 1 của bảng xếp hạng Billboard ngày 29 tháng 10 bằng cách phá vỡ kỉ lục bán chạy trong tuần của mọi thời đại với 1,112,000 lượt download, gần gấp đôi kỉ lục trước đó của Flo Rida với ca khúc Right Round từ năm 2009 (636,000 lượt), khiến người ta phải băn khoăn không biết đến bao giờ mới có một ca khúc đủ sức phá lại con số kỉ lục quá lớn này. Video clip của ca khúc này ra mắt cùng ngày, chỉ 5 ngày sau đó đã cán mốc 100 triệu lượt xem, phá kỉ lục 7 ngày của Miley Cyrus với Wrecking Ball. Trước đó, nó đã phá kỉ lục lượt xem trong vòng 24 tiếng đầu tiên online của video Blank Space của Taylor Swift: 27,7 triệu lượt so với 20,1 triệu. Về cơ bản, Hello đã phá mọi kỉ lục về tuần đầu phát hành của lịch sử âm nhạc. Giờ chỉ còn lại những kỉ lục về lâu dài, trong số đó, có rất nhiều kỉ lục là do chính Adele nắm giữ với ca khúc phát hành từ 4 năm trước, Someone Like You.

Sức công phá khủng khiếp của sự trở lại lần này của Adele thay đổi cả thế giới âm nhạc. Ngày 20 tháng 11 này đáng ra đã là một ngày rất đặc biệt, vì có tới 4 nghệ sĩ cực kì lớn cùng phát hành album mới: album thứ năm của boyband thành công nhất mọi thời đại One Direction, album mới của Nữ hoàng sàn nhảy Kylie Minogue, album (từng) được mệnh danh là album đáng trông chờ nhất tại thời điểm này – album mới của Justin Bieber – sau 3 single thành công ngoài sức tưởng tượng, và tất nhiên, album mới, 25, của Adele. Nhưng ngay khi chứng kiến sự thành công không thể tưởng tượng nổi của single Hello, cả 3 nghệ sĩ kia đã đồng loạt quyết định đẩy ngày phát hành album sớm lên một tuần để tránh đối đầu trực tiếp với Adele. Ngay lúc này đây, có lẽ Justin Bieber chính là nhân vật có trải nghiệm cay đắng nhất trong việc phải đụng độ với Adele: single mới nhất của anh, ca khúc Sorry, cũng là single được đánh giá là xuất sắc nhất trong sự nghiệp trước giờ của anh, đang bị chính Hello ngăn khỏi vị trí số 1 trên toàn thế giới – Sorry đang đứng ở vị trí thứ 2, ngay dưới Hello, trên hầu hết các bảng xếp hạng. Nhưng nếu như One Direction, Justin và Kylie chỉ phải thay đổi thời điểm phát hành album mới 1 tuần, thì một số nghệ sĩ khác, tiêu biểu là một giọng ca nữ khác cũng vô cùng đặc sắc của nước Anh, Emilie Sande, phải lùi ngày phát hành album mới dự định trong tháng 12 này tới tận đầu năm sau, chỉ vì cô được đánh giá là có chung một thị trường khán giả với Adele. Có thể đơn giản khẳng định rằng, Adele chính là nghệ sĩ vĩ đại nhất của thế giới âm nhạc hiện đại – cô chính là Thánh Nhạc. Đó là một sự thật hiển nhiên, không cần phải bàn cãi hay tranh luận gì.

Điều đáng để bàn cãi lại là cái khác – chính là ca khúc Hello. Thành công rực rỡ đến như vậy, nhưng Hello lại không thuyết phục được những cái tai nghe nhạc khó tính, cái cách mà những ca khúc xuất sắc của album trước của cô, 21, đã làm được. Với rất nhiều fan ruột của Adele, hay một số nhà phê bình âm nhạc khó tính, Hello là một sự quay trở lại đáng thất vọng. Nó chỉ là một phiên bản nhái lại một cách yếu ớt của Someone Like You, họ nói vậy. Vẫn là một câu chuyện về “người xưa”, giọng hát uể oải, không gian tiếc nuối, cách ngắt giọng day dứt đặc trưng trong Someone Like You, và kinh khủng hơn, một video clip đen trắng đơn giản. Tất cả đều gợi nhớ quá nhiều đến Someone Like You, ca khúc đã đưa Adele lên đến đỉnh cao nhất trong sự nghiệp của một người nghệ sĩ. Và okay, có thể vì thế mà rất nhiều người đã và sẽ thích Hello cái cách người ta từngđiên cuồng vì Someone Like You, chắc chắn rồi, ca khúc này thành công đến vậy cơ mà, và vì thế có lẽ cũng chẳng có gì sai khi Adele sáng tác ra Hello để dành tặng cho nhũng người đã yêu quý mình vì một Someone Like You. Nhưng nếu lấy nó ra để làm single mở đường cho sự trở lại của cô sau 4 năm vắng bóng thì quả là một sự thất vọng lớn, thậm chí, một chiêu trò PR quá mức tầm thường. Bởi vì, với những người thực sự yêu mến Adele, họ biết rằng cô có thể làm được tốt hơn thế rất nhiều. Hãy nhớ lại những Rolling In the Deep, Love Song, Set Fire To the Rain, Rumor Has It hay thậm chí chính Someone Like You của album 21. Cái cảm xúc trong âm nhạc và giọng ca có một không hai của Adele không chỉ dừng lại ở những nỗi buồn man mác theo kiểu hối tiếc, nó dữ dằn, gào thét, và chứa đựng trong mình những khao khát mạnh mẽ hơn thế rất nhiều. Và cũng vì thế, đối với những người đã thực sự trông ngóng và chờ đợi sự quay trở lại của cô suốt 4 năm qua, Hello kém cỏi đến mức gần như là một sự phản bội.

Và người ta phải lắc đầu ngán ngẩm trước sự thần thánh hoá mà thế giới này đã giành cho Adele. Người ta đã đội lên đầu cô một chiếc Vương miện Hào quang, và rồi, loá mắt trước nó, người ta mặc nhiên coi bất cứ sản phẩm âm nhạc nào đóng mác Adele là tuyệt hảo. À thì tất nhiên, cuối cùng, âm nhạc cũng vẫn là nghệ thuật, và chất lượng thật sự của mỗi sản phẩm sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào những đánh giá cảm tính của mỗi người nghe. Hoàn toàn không có gì sai khi bạn thực sự cảm thụ được Hello và yêu thích nó nhiều đến thế.

Nhưng đối với riêng tôi, với tư cách một người đã yêu nhạc, nghe nhạc và được may mắn viết về âm nhạc lâu năm, tôi thực sự cảm thấy đáng buồn khi phải thú thật với bản thân rằng, nếu đánh giá chất lượng thực sự về mặt lý trí và lý tính, thì Sorry của Justin Bieber xứng đáng với vị trí số 1 bảng xếp hạng hơn Hello. Đừng hiểu sai ý tôi, Adele quả thật là một tài năng không đối thủ, và giọng ca của cô sau 4 năm vẫn cực kì tuyệt hảo. Nhưng hiệu ứng Vòng Hào quang là một thứ có thật, và ca khúc mới của Justin Bieber cũng vô cùng, vô cùng đặc sắc.

Nick Do